Միջազգային իրավունք
Բժշկական գաղտնիք չպահպանելն օրինազանցություն է
«Բուժման ընթացքում, նաև առանց բուժման ես չեմ տեսնի կամ չեմ լսի մարդկային կյանքին վերաբերող տեղեկություններ, որոնք չի կարելի երբևիցե հրապարակել, ես կլռեմ այդ մասին` համարելով դա գաղտնիք»:
ՀԻՊՈԿՐԱՏ
Հայաստանի Հանրապետությունում առողջապահության բնագավառի ներկայիս կարևոր հիմնախնդիրներից է բժշկական գաղտնիք համարվող տվյալների տրամադրման, պահպանման և փոխանցման հետ կապված հարաբերությունների իրավական կարգավորման, ինչպես նաև բժշկական գաղտնիքի պահպանմանն ուղղված համապատասխան մեխանիզմների մշակման հիմնախնդիրը:
Այս առումով պետք է արձանագրել, որ Հայաստանի Հանրապետությունում, ի տարբերություն իրավական զարգացած համակարգ ունեցող այլ երկրների, ինչպիսիք են Անգլիան, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները, Լատվիան և այլն, այս խնդրի կարգավորմանը պատշաճ ուշադրություն չի դարձվում:
Առաջին հայացքից ոչ շատ կարևոր թվացող այս խնդիրն իրականում ունի հիմնարար նշանակություն, քանի որ առողջապահության բնագավառում համապատասխան ծառայությունների մատուցման որակական և քանակական բնութագրիչների, պացիենտ-բժիշկ հարաբերություններում առավել սերտ համագործակցության ապահովման տեսանկյունից այն ունի եթե ոչ որոշիչ, ապա հիմնարար նշանակություն:
Հետաքրքիր է նաև այն իրողությունը, որ բժշկական գաղտնիք պետք է համարել ոչ միայն հիվանդի բուժման, հետազոտման և ախտորոշման արդյունքում ստացված տվյալները, այլև անձի անգամ բժշկական օգնության դիմելու փաստը:
Եթե մեր երկրում ձևավորվեն պատշաճ մեխանիզմներ հիվանդի առողջական վիճակի վերաբերյալ բժշկական գաղտնիք կազմող տեղեկությունների պահպանման ուղղությամբ և այցելուն լիարժեքորեն համոզված լինի, որ իր առողջական վիճակի վերաբերյալ տեղեկությունները բժշկական գաղտնիք են և, հետևաբար, ենթակա են իրավական պաշտպանության, մենք կունենանք բժշկական ծառայությունների մատուցման առավել պատշաճ որակ, առավել սերտ համագործակցություն և, ինչու չէ, մատուցվող բժշկական ծառայությունների առավել մեծ ծավալ, ինչում էլ շահագրգռված պետք է լինեն ոչ միայն բժիշկները, այլև առողջապահության բնագավառի իրավասու մարմինները:
Մեր հանրապետությունում մինչ օրս բժշկական գաղտնիք համարվող տեղեկությունների իրավական կարգավորմանն ուղղված առանձին ներպետական իրավական ակտ չի ընդունվել: Այս հարցում կարևորվում է 1996 թ. ընդունված«Բնակչության բժշկական օգնության և սպասարկման մասին» ՀՀ օրենքի 5-րդ հոդվածը, որի համաձայն բժշկական օգնության դիմելիս, ինչպես նաև բժշկական օգնություն և սպասարկում ստանալիս յուրաքանչյուր ոք իրավունք ունի պահանջելու բժշկի օգնությանը դիմելու փաստի, իր առողջական վիճակի, հետազոտման, ախտորոշման և բուժման մասին ստացված տվյալների գաղտնիության ապահովում, բացի Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերից:
Հիվանդի այս իրավունքին համապատասխանում է բժշկի պարտականությունը` ապահովել այդ տեղեկությունների գաղտնիությունը, ինչն էլ ամրագրում է ստացել վերը նշված օրենքի 19-րդ հոդվածում: Ընդ որում, ՀՀ քրեական օրենսգրքի 145-րդ հոդվածով սահմանվում է բժշկական գաղտնիքի հրապարակման համար պատասխանատվություն` ընդհուպ մինչև 4 տարի ժամկետով ազատազրկում: Այսինքն, օրենսդիրն իր հերթին մեծ կարևորություն է հատկացրել բժշկական գաղտնիք համարվող տեղեկությունների պահպանմանը, որի պատճառով էլ սահմանել է ոչ թե կարգապահական կամ վարչական, այլ քրեական պատասխանատվություն` դրա առավել խիստ տեսակը:
Բժշկական հաստատություններն իրենց հերթին պարտավոր են ներդնել այնպիսի մեխանիզմներ, որոնք կերաշխավորեն բժշկական գաղտնիքի պահպանությունը:
Այս ամենը հաշվի առնելով` ներկայումս այդ ուղղությամբ կատարվում են դրական քայլեր ՀՀ առողջապահության նախարարության և համապատասխան հասարակական կազմակերպությունների համագործակցության շրջանակներում: Մասնավորապես քայլեր են ձեռնարկվում բժշկական գաղտնիք համարվող տվյալների տրամադրմանը, պահպանմանն ուղղված նախագծերի մշակման և հասարակական համապատասխան լսումների և քննարկումների շնորհիվ այդ ոլորտում շահագրգիռ մարմինների և հասարակությանը հետաքրքրող հարցերի պարզաբանման ուղղությամբ:
Իհարկե, այս ամենը հաշվի առնելով հանդերձ` չպետք է մոռանալ այն կարևոր իրողությունը, որ անգամ կատարյալ օրենքների առկայությունը չի կարող երաշխիք լինել ցանկալի արդյունքի հասնելու համար: Դրան կարելի է հասնել համապատասխան օրենսդրական դաշտի, օրենքների կենսագործմանն ուղղված մեխանիզմների և ձևավորված հասարակական իրավագիտակցության առկայության պարագայում:
Կարդացեք նաև
Ներածական։ Սույն համաձայնագիրը ստորագրած Եվրոպական համագործակցության, Եվրոխորհրդի անդամ և այլ պետությունները,
հաշվի առնելով 1948թ. դեկտեմբերի 10-ի Միավորված Ազգերի Կազմակերպության գլխավոր համաժողովի կողմից ընդունած Մարդու...
Բանալի բառեր: Բոլոնիայի գործընթաց, կրեդիտների կուտակային համակարգ (ECTS), հարատև կրթություն, շարունակական բժշկական կրթություն, կատարելա-գործման դասընթացներ
Բժշկական կրթության համաշխարհային դաշնությունը 1984թ. ստեղծեց բժշկական կրթության բարեփոխումների միջազգային ծրագիր, որի հիմնական նպատակը...
Սույն Կոնվենցիայի և դրա արձանագրությունների նպատակն է ներկա և ապագա սերունդներին պաշտպանել մարդկանց առողջության համար ծխախոտի օգտագործման և ծխախոտի ծխի ազդեցության քայքայիչ հետևանքներից, ինչպես նաև սոցիալական, բնապահպանական և տնտեսական հետևանքներից՝ ծխախոտի դեմ պայքարի միջոցների համար համապատասխան այնպիսի շրջանակներ ապահովելու միջոցով, որոնք ենթակա են Կողմերի կողմից իրականացմանը ազգային, տարածաշրջանային և միջազգային մակարդակներում, որպեսզի մշտապես և էականորեն կրճատվի ծխախոտի օգտագործման և ծխախոտի ծխի ազդեցության տարածվածությունը...
1989 թվականի նոյեմբերի 16-ին Ստրասբուրգում ստորագրված Դոպինգի դեմ կոնվենցիայի լրացուցիչ արձանագրությունը ստորագրվել է , 2002 թվականի սեպտեմբերի 12-ին, Վարշավայում եւ վավերացվել է ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից 2006 թվականի մայիսի 31-ին (Ն-281-3): Արձանագրությունը ՀՀ-ի համար ուժի մեջ է մտել 2007 թ. հունվարի 1-ին:
1989 թվականի նոյեմբերի 16-ին Ստրասբուրգում ստորագրված Դոպինգի դեմ կոնվենցիայի (այսուհետ` Կոնվենցիա) սույն Արձանագրության Մասնակից պետությունները, հաշվի առնելով, որ Կոնվենցիայի 4.3.դ և 7.3.բ հոդվածներում նշված դոպինգային ստուգումների փոխադարձաբար ճանաչման վերաբերյալ ընդհանուր համաձայնությունը կբարձրացնի այդ ստուգումների արդյունավետությունը...
Դոպինգի դեմ կոնվենցիան ընդունվել է Եվրոպական Խորհրդի կողմից 1989 թվականի նոյեմբերի 16-ին, Ստրասբուրգում եւ ՀՀ Ազգային Ժողովի կողմից վավերացվել է 2004 թվականի փետրվարի 18-ին (Ն-068-3)...
Այս Կոնվենցիայի նպատակն անդրազգային կազմակերպված հանցավորության առավել արդյունավետ կանխարգելմանը և դրա դեմ պայքարի գործում համագործակցությանն աջակցելն է...
Ընդունվել է 1951 թվականի հուլիսի 28-ին փախստականների կարգավիճակի և ապարտեիդի հարցերով լիազորված մասնակիցների կոնֆերանսում` հրավիրված Գլխավոր Ասամբլեայի 1950 թ. դեկտեմբերի 14 թիվ 429 (Y) որոշմամբ: Ուժի մեջ է մտել 1954 թվականի ապրիլի 22-ին 43 հոդվածի համաձայն...
Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին կոնվենցիայի թիվ 7 արձանագրությունը ընդունվել է 1984 թվականի նոյեմբերի 22-ին Ստրասբուրգում:
Եվրոպայի խորհրդի անդամ պետությունները, որոնք ստորագրել են սույն Արձանագրությունը, լի վճռականությամբ` ձեռնարկելու այնպիսի քայլեր, որոնք ապահովեն որոշ իրավունքների և ազատությունների կոլեկտիվ իրականացումը 1950թ. նոյեմբերի 4-ին Հռոմում ստորագրված Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին Կոնվենցիայի (այսուհետ` Կոնվենցիա) միջոցով, համաձայնեցին ներքոհիշյալի շուրջ....
«Խոշտանգումների եւ դաժան, անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի ու պատժի այլ ձեւերի դեմ (տանջանքների եւ այլ դաժան, անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի եւ պատժի տեսակների դեմ» կոնվենցիան ընդունվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի 1984 թվականի դեկտեմբերի 10-ի 39/46 բանաձեւվով եւ բաց է ստորագրելու, վավերացնելու եւ միանալու համար: Ուժի մեջ է մտել 1987 թվականի հունիսի 26-ին` 27 (1) հոդվածի համաձայն:
Ոչ պաշտոնական թարգմանություն...
Մարդու իրավունքների եւ հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին կոնվենցիան ընդունվել է 1950թ. նոյեմբերի 4-ին, Հռոմում և հետագայում փոփոխվել 11-րդ արձանագրությամբ:
Սույն Կոնվենցիան ստորագրած կառավարությունները, լինելով Եվրոպայի խորհրդի անդամներ, նկատի ունենալով 1948թ. դեկտեմբերի 10-ին Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեայի հռչակած Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը, նկատի ունենալով, որ սույն Հռչակագիրը նպատակ ունի ապահովելու այնտեղ հռչակված իրավունքների համընդհանուր և արդյունավետ ճանաչումն ու պահպանումը...
Ընդունվել և հռչակվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի 1948 թվականի դեկտեմբերի 10-ի 217 Ա (III) բանաձևի համաձայն:
Նախաբան
Նկատի առնելով, որ մարդկության ընտանիքի բոլոր անդամներին հատուկ արժանապատվության և նրանց հավասար ու անկապտելի իրավունքների ճանաչումը հանդիսանում է ազատության, արդարության և համընդհանուր խաղաղության հիմքը, և նկատի առնելով, որ մարդու իրավունքների ոտնահարումն ու արհամարհումը հանգեցրել են բարբարոսական, մարդկային խիղճը վրդովող գործողությունների...
Ընդունվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի 1966 թվականի դեկտեմբերի 16-ի 2200 Ա (XXI) բանաձևի համաձայն և բաց է ստորագրելու, վավերացնելու և միանալու համար: Ուժի մեջ է մտել 1976 թվականի հունվարի 3-ին` 27 հոդվածին համաձայն: Հայաստանի Հանրապետությունը միացել է պակտին 9 հունիսի 1993 թ....
Ընդունվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի 1966 թվականի դեկտեմբերի 16-ի 2200 ա (XXI) բանաձևի համաձայն և բաց է ստորագրելու, վավերացնելու և միանալու համար: Ուժի մեջ է մտել 1976 թվականի մարտի 23-ին` 49 հոդվածին համաձայն...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն